«Βλάβη του μυοκαρδίου, η οποία συνοδεύεται από υψηλή θνητότητα και αρνητική πρόγνωση παρατηρείται συχνά σε ασθενείς που νοσηλεύονται με λοίμωξη από τον ιο SARS-CoV-2. Αβέβαιο,όμως, θεωρείται το γεγονός εκδήλωσης μυoκαρδιακής βλάβης, συμπεριλαμβανομένης της μυοκαρδίτιδας, σε ασθενείς ασυμπωματικούς ή με ήπια συμπτωματα από SARS-CoV-2. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η επίπτωση της λοίμωξης με SARS-CoV-2 και πιθανής μυοκαρδιακής βλάβης σε αθλητές, αφού η δυνητική εκδήλωση μυοκαρδίτιδας αποτελεί σημαντική αιτία αιφνίδιου καρδιακού θανάτου κατά τη διάρκεια της άσκησης. Βασισμένη σε οδηγίες ειδικών, πριν το ολικό Lockdown στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, το Αμερικανικό Κολλέγιο της Καρδιολογίας, ενέκρινε εμπειρικές συναινετικές συστάσεις σύμφωνα με τις οποίες η επιστροφή των αθλητών στα αγωνίσματα θα πρέπει να γίνεται σταδιακά έπειτα από πλήρη καρδιολογικό έλεγχο.
Συγκεκριμένα η συντηρητική προσέγγιση επιστροφής στον αθλητισμό, προϋποθέτει την διαστρωμάτωση του καρδιακού κινδύνου με χρήση γνωστών σκορ, για αθλητές σε ανταγωνιστικά αθλήματα που έχουν αναρρώσει από λοίμωξη με SARS-CoV-2. Άλλωστε σύμφωνα με νεότερες μελέτες, βλάβη του μυοκαρδίου, με συχνότερη τη μυοκαρδίτιδα, έχει παρουσιαστεί ακόμα και σε αθλητές ασυμπτωματικούς ή και με ήπια συμπτώματα, στους οποίους δεν έγινε αντιληπτή καρδιαγγειακή συμμετοχή. Προς το παρόν, ο επιπολασμός και οι κλινικές επιπτώσεις της μυοκαρδιακής βλάβης λόγω λόιμωξης από SARS-CoV-2 σε αθλητές είναι άγνωστες. Για τους παραπάνω λόγους τον Μάιο του 2020, το Τμήμα Αθλητισμού και Άσκησης του Αμερικανικού Κολλεγίου Καρδιολογίας δημοσίευσε συστάσεις αναφορικά με την ασφαλή επιστροφή των αθλητών στα αγωνίσματά τους, ιδιαίτερα για εκείνους που είχαν νοσήσει με οξύ αναπνευστικό σύνδρομο.
Η στοχευμένη διαστρωμάτωση των παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου είναι αναγκαίο να πραγματοποιείται στο σύνολο των επιπέδων άθλησης από απλή καθημερινή χαμηλής έντασης άσκηση μέχρι και το επίπεδο του πρωταθλητισμού. Συγκεκριμένα πριν την επανένταξή τους στις αθλητικές δραστηριότητες, είναι αναγκαίο να πραγματοποιείται κλινική εξέταση του καρδιαγγειακού συστήματος με ταυτόχρονο έλεγχο των παραγόντων κινδύνου εκδήλωσης καρδιαγγειακών συμβαμάτων δηλαδή της υπέρτασης, της δυσλιπιδαιμίας και του γλυκαιμικού φορτίου σε διαβητικούς. Επίσης οι εν λόγω αθλητές είναι απαραίτητο να πραγματοποιούν έλεγχο της καρδιαγγειακής του λειτουργίας με Ηλεκτροκαρδιογράφημα και πλήρες διαθωρακικό υπερηχοκαρδιογράφημα. Ιδιαίτερα στους αθλητές που συμμετάσχουν σε αθλήματα υψηλής έντασης κατά την προπόνηση, ίσως θέση θα είχε στον προληπτικό τους έλεγχο η απεικόνιση με μαγνητική τομογραφία καρδιάς, το τεστ κοπώσεως όπως και η τηλεμετρία κατά τη διάρκεια της άσκησης σε υποψία αρρυθμιολογικών συμβαμάτων.
Ελλείψει οριστικών δεδομένων από μεγάλες κλινικές μελέτες, υπάρχει συνεχιζόμενη αβεβαιότητα σχετικά με τη βέλτιστη προσέγγιση για τη διαστρωμάτωση των καρδιαγγειακών κινδύνων των αθλητών μετά από λοίμωξη SARS-CoV-2, οπότε και o πλήρης και εντατικός καρδιολογικός έλεγχος των αθλητών θεωρείται επιβεβλημένος σε όλα τα επίπεδα έντασης άσκησης, είτε πρόκειται για ατομική ήπια ερασιτεχνική άθληση, είτε για πρωταθλητισμό.
Συμπερασματικά στην εποχή της πανδημίας COVID-19 τείνει να καταργηθεί, η απλή καρδιολογική εξέταση με εκτέλεση ηλεκτροκαρδιογραφήματος και σύντομης κλινικής εξέτασης προς έκδοση πιστοποιητικού υγείας με στόχο την ασφαλή άσκηση Καθίσταται πλέον αναγκαίος ο πλήρης ενδελεχής καρδιολογικός έλεγχος σε όλες τις ηλικίες (προθήκη απεικόνισης, λειτουργικών δοκιμασιών και 24ωρης παρακολούθηση καρδιακού ρυθμού) προς καθορισμό πιθανού δομικού ή αρρυθμιολογικού υποστρώματος για τη πρόκληση καρδιολογικού αιφνίδιου θανάτου κατά την άσκηση στο σύνολο του φάσματος των επιπέδων έντασης άθλησης από την απλή καθημερινή ερασιτεχνική άσκηση μέχρι και τον πρωταθλητισμό.
Τα θέματα αυτά θα αναλυθούν σε βάθος στο 2οδιεθνές συνέδριο “ SportsCardiology 2021” που θα διεξαχθεί 10-12 Σεπτεμβρίου στην Αθήνα.»
Σπύρος Παπαϊωάννου MD,PhD,FESC, ΠΛΧΟΣ (ΥΙ)
Επεμβατικός Καρδιολόγος Διευθυντής Β΄ Καρδιολογικής Κλινικής ΝΝ
